بسیاری از مورخان، تاریخ حفر قنات را دوره هخامنشی میدانند و دلیل آن هم، نبود سنگنوشتههای ماقبل هخامنشیان است. ولی میدانیم که تاریخ شفاهی و مدنیت در ایران، بسیار قدیمیتر از دوره هخامنشی میباشد و اصولاً یافتههای باستانشناسی ثابت میکند که تمدن شهرنشینی در شرق ایران، به بیش از پنجهزار سال و در غرب ایران (مادها) به بیش از هفت هزار سال میرسد. قنات زارچ یزد یکی از مهمترین قناتهای ساخته شده به دست بشر است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این قنات در شهر زارچ یزد قرار گرفته و علت نامگذاریش هم محل قرارگیری آن است. ساخت این قنات سالیان سال طول کشیده و چندین نسل در حفاری آن با دستهای خالی و امکانات بسیار کم نقش داشتهاند. قنات باغ زارچ در سال ۲۰۱۶ با طول 72 کیلومتر، به عنوان طولانیترین قنات جهان در میراث جهانی یونسکو ثبت جهانی شد