انتشار گواهی سپرده 30 درصدی توسط بانک مرکزی با هدف کنترل شرعت رشد پول و تامین مالی سرمایه در گردش سوالات زیادی را در بر داشته است. احسان راکعی کارشناس حوزه پولی و بانکی می گوید: انتشار این اوراق بر روی سود و زیان و ترازنامه بانکها اثر خواهد گذاشت. این اثر موجب افزایش هزینه های سود سپرده پرداختی و رشد هزینه مالی و در نهایت رشد پایه پولی خواهد شد. همه این فاکتورها بر قیمت تمام شده پول بانکها اثرگذار است. بانک گردشگری بیشترین قیمت تمام شده پول با 25 درصد را در سال 1401 دارد. بانک آینده و بانک پاسارگاد نیز به ترتیب رتبه های بعدی بیشترین قیمت تمام شده پول را به خود اختصاص دادند. راکعی علت را رشد نرخ سپرده های پرداختی دانسته است یعنی سپرده های یک ساله با نرخ 22 درصد. او می گوید: در سال 1401 با اینکه بیشتر بانکها سود ساختند اما با حاشیه سود منفی مواجه بودند. عامل مهم آن رشد نرخ سود سپرده است. راکعی می افزاید: هدف باید کنترل رشد پایه پولی و مهار نقدینگی باشد اما به دلیل ناتراز بودن سیستم بانکی ما توان تسویه ندارند، و منجر می شود تا بانکها وارد بازی نرخ سود شوند یا اضافه برداشت کنند که این سیکل